Bir olgu sunumu; bir veya birkaç hastanın belirtileri, bulguları, tedavileri ve takiplerinin detaylı anlatımıdır. Kanıta dayalı tıpta randomize klinik çalışmalar en bilimsel kanıtları sağlar. Olgu sunumları genellikle küçük bir role sahiptir ancak tıp pratiğinin yeri oldukça önemlidir. Literatürde bilimsel gelişime nasıl katkıda bulunduğunu gösteren çeşitli örneklerde görülebileceği üzere olgu sunumları tıbbın gelişimini önemli bir şekilde etkiler. Konjenital trombotik anormalliklerin en yaygın formlarından birinin keşfi trombotik olayların sık meydana geldiği bir ailenin tanımlanmasının sonucu olmuştur. Benzer şekilde, bir hastaya sülfür bileşikleri enjeksiyonu sonrası hipoglisemi gelişmesine ilişkin bir olgu sunumu yeni bir hipoglisemik ilaç sınıfının bulunmasına öncülük etmiştir. Sıklıkla yeni tedavilerin ilk kanıtlarını bildirir ama nadiren etkinliğini kanıtlamak için yeterlidirler. Sıklıkla nadir ters olayların ilk ve bazen temel ve nadir olgular için tek bilgi kaynağıdır. Olgu sunumları aynı zamanda hipotezler için zengin bir zemin olarak düşünülebilir. HIV’e ait klinik sendrom veya septik şoktan kaynaklanan enfeksiyonlara ilişkin güncel bilgilerimiz münferit olguların gözlenmesi ile başlamıştır. Bu yüzden, olgu sunumları ters ve yararlı etkilerin yanı sıra yaygın veya nadir hastalıkların alışılmadık veya yeni tablolarının tanımlanmasında oldukça yararlı oldukları kanıtlanmıştır. Aynı zamanda gelecekteki klinik çalışmalar için hipotez oluşturucu veya klinik uygulamada tedavilerin kişiselleştirilmesi için yararlı referans kaynakları olabilirler. Bu nedenlerle genel olarak dergiler olgu sunumlarını yayın için kabul ederler, ancak yazarların dikkat etmesi gereken kurallar vardır:
Hangi Olgular Yayın Olur?
Dergiler politikalarına göre değişmekle birlikte sadece değerli klinik dersler veya neden ya da etkinin açık kanıtlarını içeren olgular yayınlanacaktır. Tanısal, etik veya yönetim zorlukları olan veya yaralanma mekanizması, farmakoloji ve histopatolojiye vurgu yapan veya sunulan konuya ilişkin bir literatür derlemesinin eşlik ettiği olguların özel bir eğitim değerine sahip olduğuna inanılır. Anlatım herhangi bir sonucun mantığına ilişkin bir tartışma veya alınacak bir mesaj içermelidir. Hastaya ilişkin bulgular klinik pratikte ortaya çıktığı kronolojik sırada sunulmalıdır. İnceleme aşağıdaki yönleri dikkate alacaktır (Tablo 1 ve 2):
• Orijinallik: Tariflenen durumun yaygın klinik pratikte alışılmadık oluşu
• Sunum kalitesi: Yukarıdaki endikasyonlarla uyumu olarak olgu sunumlarının toplanması
• Doğruluk: Olgu tanımı için yaygın kabul görmüş tanısal kriterlerin belirlenmesi ve tanısal şüphelerin çözülmesi
• Süreklilik: sunulan verilere dayanarak sürekli sonuç değerlendirmesi
• Yararlılık/önem: güncel klinik pratik üzerindeki potansiyel etkisi
Olgu Sunumları Nasıl Sunulmalı?
Sunum içerisinde kullanılması gereken;
• Tablo sayısı 2’ yi veya şekil sayısı da 3’ ü geçmemeli,
• Metin 1500 – 1800 kelimeyi geçmemelidir.
• Dergi kurallarına göre değişmekle birlikte maksimum 10-15 referansa izin verilmektedir. İncelenen konuya ilişkin bir literatür taraması ile birlikte olan olgular yukarıda belirtilen bu limitleri geçebilir.
Olgu sunumları Editör Kurulu tarafından ilgi çekici bulunmadığında incelenmeyebilir. Tablo 3’te dergilerin olgu sunumlarının teslim alması için gerekli genel kontrol listesi gösterilmektedir.
Tablo ve Şekil Formatları;
Tablo kullanılmışsa, çift boşluklu olmalıdır ve metinde ardışık olarak numaralandırılmalıdır.
Şekil kullanılmışsa, aşağıdaki dijital çözünürlüklerde “.tiff” veya “.jpg” dosyaları olarak gönderilmelidir:
i) Renkli (CMYK olarak kaydedilen): minimum 300 dpi
ii) Siyah-beyaz/gri: minimum 600 dpi
iii) Tek kolon genişliği (7,5 cm) ve 2 kolon genişliği (16 cm)
Yazının sonunda her şekil için farklı bir alt yazı bulunmalıdır ve şekil dosyasına eklenmemelidir.
Tablo ve şekiller metinden ayrı bir şekilde eklenmelidir.
Sonuçlar:
Olgu sunumu yazmak tıbbi yazılara başlamanın ve klinik çalışmalarda gözden kaçabilen veya fark edilmesi zor olan önemli bilimsel gözlemleri tanımlamanın en iyi yollarından biridir. Olgu sunumları okuyucuların ilgisini çekebilir ve diğer tipte yayınlara kıyasla daha az zaman alır. Olgu sunumlarının yayınlanmasından elde edilebilecek potansiyel yararların tanımlanmasından sonra bazı olası sınırlarını hatırlatma gerekir. Ret edilme için olası temel nedenler: yenilik içermemesi (doğrulama), başlığın dergiye uygun olmaması, yazımın kötü olması, intihal, yayınların fazlalığı (farklı dergilerde yayınlanan aynı veriler, web sitesinde bulunan veriler ve/veya öncesinde derleme yazılarına dahil edilen verilerde olduğu gibi).
Bu yüzden, bir olgu sunumu göndermeden önce yazarlar her dergi için özgün olan “ Journal Guidelines for Authors “u okumalıdır.
Yazarlar Dergi, editörleri ve yazıyı gönderme nedenlerini düşünmelidir. Dikkatsizce yapılan hatalardan kaçınarak imla, gramer ve noktalama işaretlerine dikkat göstermeleri istenir. Referanslar kapsamlı ve doğru olmalıdır.